Voor de Oranjewandeling in Brussel heeft u inclusief bezoeken een weekend nodig. In het enorme Coudenbergpaleis kunt u ronddwalen in de schitterend gerestaureerde fundamenten. De Nassaus waren er kind aan huis en Willem van Oranje is er zelfs opgegroeid. Op de Zavel staat zijn standbeeld. In het Broodhuis vindt u schilderijen van zijn luxueuze stadspaleis en een maquette van het middeleeuwse Brussel. Van de oude Hof van Nassau is alleen de Nassaukapel nog over.
Ik heb bij de haltes websites toegevoegd, voor zover deze beschikbaar zijn.
Oranjewandeling halte 0
Het Broodhuis op de Grote Markt in Brussel
U kunt het Broodhuis bezoeken aan het begin óf aan het einde van de wandeling. Hier vindt u op de eerste verdieping een maquette van het middeleeuwse Brussel, schilderijen van de Hof van Nassau, een wandtapijtcarton (ontwerp voor een wandtapijt) en een exemplaar van de gehate “Tienden Schep” ter inning van de keizerlijke belastingen. U kunt zich zo een goede voorstelling maken van de tijd waarin de Nassaus rond 1500 leefden. In de laatste zaaltjes beneden vindt u drie schitterende wandtapijten en een aantal prachtige altaarstukken zoals u deze ongetwijfeld had kunnen aantreffen in de magnifieke Hof van Nassau waar verschillende generaties Nassau geresideerd hebben. Willem van Oranje (1533-1584) was de laatste vertegenwoordiger van deze generaties in Brussel.
Oranjewandeling halte 1
Het Koninklijk Paleis op het Paleizenplein
Op 16 maart 1815 riep Willem I zichzelf uit tot Koning van het Verenigd Koninkrijk der Nederlanden. Na een afwezigheid van 247 jaar keerden de Nassaus terug naar de Brussel. De historische Hof van Nassau was niet meer bewoonbaar, daarom werd er voor Willem I een nieuw paleis gebouwd, het huidige koninklijk paleis op het Paleizenplein. Dit paleis wordt elk jaar vanaf de Nationale feestdag op 21 juli gedurende twee weken opengesteld voor het publiek.
Oranjewandeling halte 2
Paleis van kroonprins Willem II & Anna Paulowna
Haaks op het Koninklijk Paleis van Willem I staat het paleis waar de toenmalige kroonprins Willem II & zijn Russische echtgenote Anna Paulowna woonden. Dit is ook het paleis waar de juwelenschat van Anna werd gestolen. De diefstal leidde tot een ernstig conflict met Anna’s broer, de Russische tsaar. Tegenwoordig is in dit paleis de Koninklijke Academie voor Wetenschappen gevestigd.
Het paleis is soms te bezoeken op Open Monumentendagen of tijdens lezingen.
Voormalig paleis kroonprins Willem II
Oranjewandeling halte 3
Coudenbergpaleis
De prachtig gerestaureerde ondergrondse ruïnes van het Coudenbergpaleis zijn absoluut de moeite waard. Dit was het schitterende paleis van Filips de Schone en Keizer Karel V.
In 1544 kwam de toen elfjarige (!) Willem van Nassau als “Prins van Oranje” aan dit keizerlijke hof voor zijn verdere opvoeding. Eén van de voorwaarden om prins te mogen worden was overigens zijn overstap op het katholieke geloof.
Elf jaar later, in 1555, trad Keizer Karel V af in de Aula Magna van ditzelfde paleis. Volgens historische bronnen kwam tijdens deze ceremonie de zeer verzwakte Keizer Karel V steunend op de Prins van Oranje de Aula Magna binnen, een teken van de vriendschap en vertrouwensband die er geweest zou zijn tussen beide mannen.
Oranjewandeling halte 4
Hof van Ravenstein op de Hofberg
De Hof van Ravenstein kunt u niet bezoeken maar de buitenkant van het gebouw is magnifiek. Dit is het enige stadspaleis uit de 15e eeuw dat in min of meer oorspronkelijke staat bewaard is gebleven, delen van het gebouw werden al gerestaureerd in vorige eeuwen. Het is een prachtvoorbeeld van de Brabantse gothische stijl met gebruik van (dure) zandsteen en veel trapgeveltjes.
Natuurlijk bestaat ook het Egmontpaleis in Brussel nog, maar dat lijkt helemaal niet meer op het historische stadspaleis van de Graven van Egmont.
Oranjewandeling halte 5
Hof van Nassau en Nassaukapel
De gevel van de Hof van Nassau werd al in de 18e eeuw onherkenbaar verbouwd door Karel van Lotharingen. In 1958 werd het paleis definitief afgebroken. Dankzij de inzet van Koningin Juliana en de Nederlandse regering kon de Nassaukapel echter gered worden. Deze ontroerende kleine familiekapel is nu ingebouwd in de Koninklijke Bibliotheek van België en kan alleen bezocht worden tijdens tentoonstellingen in de kapelruimte. Op zondag is de Bibliotheek gesloten.
Vanuit het Albertinapark valt de gevel van de kapel echter te ontwaren in de buitenmuur van de Bibliotheek. Zoek aan de linkerkant van het gebouw naar een inspringende ruimte op de eerste verdieping. Het is even turen, maar u wordt voor de moeite beloond zodra u het ontroerende beeld van Sint-Joris en de Draak ontdekt. Sint-Joris was de beschermheilige van de Hof van Nassau.